212

   

 

Last Update: 01/10/2012 © 2011 • Alle rechten voorbehouden

 

 

Patricia

Meyntjens

 

 

Psychotherapie

 

 Echtpaarbegeleiding

 

Seksuologie

 

 

 

Boekenrubriek:

 

Trilogie "Vijftig tinten" van E. L. James

 

  • Intro
  • Extra's over de schrijfster - het verhaal
  • Waarom is dit boek een wereldwijd succes ?
  • Kan het boek het seksueel leven van de lezers bevorderen ?
  • Is dit een educatief, psychologisch, pornografisch, erotisch of BDSM-boek ?
  • Verlangt de vrouw naar onderdanigheid in de slaapkamer ?
  • Wat je niet in het boek las maar  moet weten over BDSM
  • Wat mannen over dit boek moeten weten 

 

 

Als ik me meer zou willen confirmeren aan de sociale wenselijkheid zou ik vertellen dat  ik de trilogie niet  had  gelezen.     Trouwens  officieel   heeft niemand het gelezen want 'Pulp is always for the others'.

Desondanks stak ik ze met plezier in de vakantietas voor een kennismaking met de Susan Boyle van de schrijverswereld.

Fantastisch toch dat ik mijn professionele interesse mee in de weegschaal kan werpen om ook mijn vrouwelijke nieuwsgierigheid te bevredigen en om als een speurder op zoek te gaan naar eventuele autobiografische elementen. Onder het motto, Schoenmaker blijf bij je leest, beperk ik me onderstaand tot de evaluatie van de psychologische en seksuologische dimensies. Als je het boek met een open geest en enige achtergrondkennis leest, stel je snel vast dat menig gevestigd criticus het boek niet echt begrepen heeft en voorbijgaat aan de verdiensten van deze debuuttrilogie.  De 49 jarige James had naar de sauna kunnen gaan, een cabrio of een minnaar kunnen nemen om haar midlifecrisis door te komen, maar ze schreef een zinnenprikkelende trilogie die reeds miljoenen vrouwen, 1682 pagina's lang, in de ban houdt. Een opmerkelijke prestatie en laten we wel wezen, ook u las het werk niet omdat u in uw vakantietijd nood had aan een hoogwaardig literair werk. 

 

Extra's over de schrijfster - het verhaal - de cijfers (link)

 

Waarom is dit boek een wereldwijd succes ?

 

Deze erotische trilogie verpulvert alle records en hiervoor zijn heel wat (psychologische) verklaringen aan te voeren.

 

Een zomers sneeuwbal-effect

Dankzij niet-aflatende persbelangstelling was het boek al een hype nog voor het op de markt kwam. Sinds 2011 bestond het immers al in e-book. Het feit dat de boeken net voor de zomervakantie gelanceerd werden, heeft de verkoop zeker aangezwengeld. Uit talrijke recensies in de pers blijkt dat velen een standpunt willen innemen. Initieel misschien niet helemaal perfect georchestreerd maar alleszins resulterend in een ongezien staaltje promotie.  Recent kwam er zelfs een CD op de markt met de klassieke pianostukken die de virtuoze Grey in de boeken speelt. Het einde van deze opmerkelijke opmars lijkt nog lang niet in zicht.  De boekenbeurs komt er aan en de eindejaarsfeesten zullen de monsterverkoop zeker nog  wel even laten pieken.  Het sneeuwbal-effect kan nog aanhouden tot de filmversie in 2014 de bioscopen haalt om hierna te smelten als sneeuw voor de zon. 

 

Nieuwsgierigheid en toegankelijkheid

We zien de boeken in de top 10 geafficheerd en overal te koop aangeboden waardoor het zelfs voor de meer terughoudende potentiële koper aanvaardbaar en laagdrempelig wordt om ze in het winkelwagentje te deponeren. Bovendien wekt het BDSM-thema nieuwsgierigheid. Je hoort er zoveel voor- als tegenstanders over praten dat je overstag gaat. De Nobelprijs literatuur zal deze triologie niet halen maar eens aan het lezen blijkt de verhaallijn heel toegankelijk en niemand hoeft zich geperverteerd te voelen bij deze lectuur. Een trilogie die de tongen losmaakt, die mensen verbindt en aan het lachen maakt, die prikkelt en bovenal ergernis opwekt, die leuk is om te bespreken met en kopje koffie 'the day after'.  

 

Liefdesverhaal met reddersfantasie

In de kern is het een gepassioneerd liefdesverhaal waaraan seks wordt toegevoegd. De klassieke verhaallijn is zo oud als die van Cinderella en the Beauty and the Beast, nl. een knappe, rijke, charismatische man, die ook nog eens goed is tussen de lakens, laat jong, onervaren meisje de 'hemel' zien.

Het klassieke Florence Nightingale-fenomeen wordt toegevoegd om van de zwakste de sterkste te maken. De getormenteerde 'held' verbergt een groot trauma dat enkel dankzij de onvoorwaardelijke steun en liefdevolle bejegening van de vrouw kan worden opgeheven. Wie de gelaagdheid van het boek ook wil zien, realiseert zich al gauw dat het niveau van de tienduizenden stations- en doktersromannetjes wordt overstegen. 

 

Seks met een 'kinkje'

Als er iets is wat het boek onderscheidt van de grote hoop dan is het wel de gigantische hoeveelheid seks:  in de badkamer, in de lift, in de auto, op de boot en de piano en in de douche. James schotelt je niet enkel romantische vanilleseks voor maar neukpartijen met kinky voorkeuren, al dan niet met behulp van handboeien, zweepjes, vibrators, tepelklemmen, maskers en andere speeltjes en dat om de zoveel pagina's. Het aantal vrijpartijen en orgasmen (per dag) is niet bij te houden.

 

Romantische kink

Nooit eerder werd een boek geschreven dat zo mooi op het kruispunt ligt tussen kinky en romantiek, tussen hard en zacht. Het is als het ware een virtuoze quatre-mains : het perfecte vingerspel tussen tederheid en het ruwere werk. De liefdesrelatie tussen het koppel is het fundament voor dit schitterend samenspel. Door dit thema aan te snijden haalt James het uit de taboesfeer en geeft een vrijbrief om openlijk te erkennen dat men (als vrouw) verregaande erotiek kan en mag waarderen.

 

 

Kan het boek het seksuele leven van de lezers bevorderen ?

 

Enigszins verrassend geeft de schrijfster tijdens interviews onomwonden toe dat het haar eigen seksleven niet heeft veranderd. Ze ontvangt wel dagelijks reacties van lezers die een instant erotisch gevoel krijgen bij het lezen en dit liefst meteen omzetten in realiteit. Tevens is het een stimulans om opnieuw over seks te praten en te experimenteren. In het boek wordt direct en vooral indirect appèl gedaan aan onderstaande seksuele thema's die mede het succes verklaren en bovendien alle vrouwelijke registers aanspreken.

 

Voyeurisme voor vrouwen

Vrouwen houden van neergeschreven liefdesscènes omdat het ruimte laat aan hun verbeelding waardoor ze zich makkelijker durven identificeren met de personnages. Mannen daarentegen zijn meer visueel ingesteld en gaan op zoek naar visuele prikkels. Hun bereidheid om eerst 1682 pagina's billenkoek te lezen is geringer. Maar niet getreurd dames, ze zullen de eerste zijn om jullie uit te nodigen voor de filmversie.

 

Bondage en sadomasochisme

Uit onderzoek weten we al jaren dat het vrouwen opwindt om hierover te lezen. Uitgebreid onderzoek naar vrouwelijke erotische fantasieën van Nancy Friday 'Dromen van de daad' (2004) wees al uit dat vrouwen tijdens seks vaak fantaseren dat ze 'onderworpen' en 'krachtig genomen' worden. Zelfs zo dat vrouwen die in het dagelijkse leven mondiger, stoerder en onafhankelijker waren er meer van droomden de controle uit handen te geven. Maar opgelet ; het gaat hier  om de fantasmatische beleving en je mag dit niet verwarren met wat vrouwen in realiteit willen. Pittige noot : BDSM bestaat ook in de sprookjeswereld waar de Gebroeders Grimm Cinderella een halsband omdeden en in een gelijkaardige versie van de Duizend-en-één-nacht sprookjes was het een enkelband.

 

Moraal en emancipatie

Vijftig tinten is eigenlijk een preuts boek dat een rolbevestigende puriteinse moraal bij ons naar binnen smokkelt maar er toch een emancipatorisch tintje aan geeft. Een onervaren vrouw is initieel afhankelijk van de vaardigheden van haar seksgod die letterlijk en figuurlijk meester is over haar genot. De vrouw neemt geen leiding in haar jacht naar genot maar is een icoon van zorg, liefde en grenzeloze toewijding aan haar adonis. De verdere ontwikkeling van hun seksuele relatie is zeker niet triviaal.  In het eerste en tweede deel raakt Ana ook gefascineerd door enkele BDSM-aspecten in hun relatie maar ondanks haar verliefdheid en adoratie voor Christian blijft ze de totale onderwerping afwijzen. 

 

Begeerd worden en overgave is het echte orgasme

Het 'gewild worden' is het summum van wat vrouwen echt begeren op seksueel vlak. Het  belang van het orgasme is niet te minimaliseren maar het zijn ook de vaginale hunkering (innerlijke godin), het verlangen en de opbouw van verleiding die vrouwen écht opwinden. Gewild worden is extreem opwindend voor vrouwen. Het betekent dat een partner niet zomaar seks wil, maar seks wil met haar. Vrouwen zijn bereid gedomineerd te worden door een partner die hun lichaam perfect kent, het kan bespelen en wil investeren, al dan niet met hulpmiddelen, om haar genot te intensifiëren, te verlengen en te verdiepen.  Tussen de regels zou je bovendien kunnen lezen dat het een groot genot is voor de man de volledige overgave van een vrouw te krijgen.  Het orgasme van de man is dan het antwoord op het orgasme van de vrouw.

 

Nood aan mentorschap

Dit boek zal in eerste instantie de slaaf in de vrouw niet tot leven wekken maar brengt op de voorgrond dat de hedendaagse vrouw van haar partner minnaarschap en seksueel meesterschap verwacht. Geen onwelgekomen speeltjes en geen onhandig geklungel meer in de slaapkamer maar een man die maturiteit uitstraalt en over de vaardigheden beschikt om haar tot een hoger niveau van genot te brengen. Een minnaar en een mentor die haar meeneemt op een reis der zintuigen is immers een aantrekkelijke gedachte. Slechts in die betekenis is een psychisch stabiele vrouw bereid controle los te laten.

 

 

Onder welke categorie valt dit boek ?

 "educatief - psychologie - pornografie - erotica - BDSM"

 

Psycho-educatie

Het zou van weinig professionalisme getuigen om dit boek als passe-partout mee te geven aan cliënten ter bevordering van hun seksleven. Een echtpaar met specifieke seksuele klachten heeft hieraan geen waardevolle handleiding. Therapeutisch zal de trilogie niets op gang brengen omdat een voorafgaande probleemanalyse het fundament is voor therapie op maat. Het indirect, verdienstelijke effect is het feit dat vrouwen zonder dieperliggende problemen bij het lezen van de erotische passages nu een nieuwe of extra trigger ontdekken die hen opwindt en een nieuwe wind kan laten waaien in hun (ingedut) seksueel verlangen. Vrouwen worden zich meer bewust dat ze externe prikkels kunnen opzoeken om hun eigen opwinding te verhogen. Ze zullen dit initieel vinden in lectuur en sommigen zullen dit vervolgens willen aanvullen met visuele beelden. Helaas is de drempel hiertoe iets hoger doordat er nog steeds een groot gebrek is aan vrouwvriendelijk beeldmateriaal.  Hopelijk biedt het filmscenario dat in de maak is een mooie aanvulling op het boek. 

 

Psychisch trauma 

De kinderjaren van Christian, als zoon van een heroinehoer, zijn donker getint. Hij verbleef tot zijn vier jaar bij zijn moeder en haar gewelddadige pooier en hield aan deze periode een trauma, nachtmerries en een bovenlichaam met littekens van uitgeduwde sigaretten over. Hij voelde zich een slecht kind dat geen plaats verdiende en ook in het warme adoptiegezin waarin hij terechtkwam bleef hij nog lange tijd mutistisch. Aanraking en hechting weerde hij af waardoor hij een kwetsbaarheid ontwikkelde om in zijn latere leven ontvankelijker te zijn voor vernedering en pijniging. Het foutieve besef dat pijn en bestraffing enkel zijn deel waren, werd alzo bijna vroegkinderlijk geconditioneerd. Vanuit zijn traumatische ervaring kwam pijn en genot dicht bij elkaar te liggen en ontwikkelde zijn diepliggende verslaving. Zijn passie om vrouwen, die uiterlijk op zijn moeder lijken, als onderdanigen uit te kiezen, is voor hem de enige manier om wraak te nemen op zijn moeder waarvoor hij haat en liefde voelt. Het verhaal wil ons graag doen  geloven dat dankzij langdurige en intensieve therapie en liefdevolle toewijding van Ana dit trauma helemaal zal opklaren.  Het boek schetst de psychoseksuele evolutie van Christian iets te rooskleurig wetende dat er van trauma uit de vroege kinderjaren, dat zich bovendien seksueel heeft geënt, altijd restletsel overblijven. Het blijft moeilijk om intimiteit de overhand te laten krijgen op BDSM-neigingen. Een koppel met een dergelijke voorgeschiedenis dient steeds op zoek te gaan naar een seksuele middenweg.

 

Pornografie

E.L. James geeft aan dat ze haar verhaal niet geklasseerd wil zien onder pornografie omdat ze het vaak vrouwonvriendelijk en vernederend vindt. Bovendien vindt zij het in essentie een liefdesverhaal. We kunnen weliswaar stellen dat haar trilogie een softporno-gehalte heeft.

 

Erotica

Initieel zijn de seksscènes zinnenprikkelend maar al gauw valt de schrijfster terug op voorspelbare handelingen. Ze komt op dit terrein wat taalrijkdom tekort maar schrijft vanuit haar onderbuik, op de grens tussen haar eigen erotische verbeelding en persoonlijke ervaringen. Het is geen kunst zo veel mogelijk hoogstandjes te beschrijven; het meesterschap bereik je door erotiek te schrijven die de lezer tot in de tenen voelt zinderen. In dit boek is de opbouw van erotische passages te weinig geraffineerd voor de erotische liefhebber. Ik heb er al knappere onder ogen gekregen! Als u erotica pur sang wil lezen die je écht doen hunkeren dan raad ik je de dagboeken van Anaïs Nin, Mieke Maaike van Louis Paul Boon of het pionierwerk Histoire d'O van Pauline Réage aan. Uiteraard te lezen in de tijdsgeest waarin ze werden geschreven. Een meesterwerk dat de tand des tijds zeker zal doorstaan wegens zijn puurheid is Zout op mijn huid van Benoîte Groult.

 

BDSM

Niettegenstaande de pers graag vermeldt dat het een erotische trilogie is over BDSM, mag je dit zeker niet achteloos overnemen. BDSM staat voor Bondage (vastbinden), Discipline, Sadisme en Masochisme. DS verwijst ook naar Dominance en Submission (overheersing, onderwerping). Doorheen de boeken (doorzetten aub; deel twee is soms een dobber maar deel 3 haalt het beste niveau) neemt het aantal BDSM-achtige scènes af en treedt gewenning op. Christian kent niets anders en Ana is onervaren. Doorheen het verhaal wordt duidelijk dat Ana nooit echt zijn Sub wordt en dat hij SM niet langer a priori wil opleggen maar dat ze een middenweg zoeken. Wat ze verderop in het verhaal doen, gebeurt met wederzijds respect, instemming en nieuwsgierigheid naar elkaar.

Het boek is dus zeker geen handleiding over BDSM. Trouwens à la façon de Christian blijft het een soft spelletje want elke zweepslag wordt sentimenteel met tientallen kusjes bedekt. James introduceert wel de pijnkamer en de contracten maar werpt zeker geen licht op de darkside van BDSM. Ze is in haar 'veld'onderzoek over dit thema zeker niet tot op de bodem gegaan en blijft steken in tamme oppervlakkigheid,  zeggen echte BDSM-ers. De lezers krijgen een boek boordevol  vrouwvriendelijke 'vanille-SM' of geile seks met een kinky inslag.

 

 

 

Wat je niet in het boek las maar moet weten over BDSM

 

Mensen die zich tot seksuele variatie BDSM aangetrokken voelen, worden seksueel opgewonden door het fantaseren over of het concreet beleven van een relatie meester-slavin of meesteres-slaaf. Eén op de tien mensen heeft al wel eens geëxperimenteerd met SM, een breed begrip dat gaat van een beetje slaan, bondage en meester-slaafrollenspelen als vorm van voorspel tot serieuze machtsspelletjes met echte vernedering en pijn. Weinig mensen worden serieuze spelers. Het is zoals met drankgebruikers : er zijn een paar zware gebruikers en de rest wil gewoon high worden.

BDSM is niet voor eendagsvlinders; het vereist een blindelings vertrouwen, een sterke liefdesband en een goede communicatie. Slecht voorbereidde experimenten laten een kater na.

De machtswissel gebeurt steeds met wederzijds goedvinden en de participanten leggen meestal expliciete regels vast ; grenzen waar niet wordt overgegaan. Sommige stellen vinden het prettig om afwisselend de dominante en de onderdanige rol te spelen. Door de meester of slaaf te spelen, kunnen veel mensen hun persoonlijke erotische ervaring en de seksuele relatie naar een ander niveau tillen. Vanuit psychologisch standpunt geeft het beiden de mogelijkheid om onderdrukte gevoelens van schuld of schaamte over hun seksualiteit op een veilige manier uit te spelen.

Sommige machtige mannen genieten ervan af en toe de verantwoordelijkheid en macht uit handen te geven en doen hiervoor beroep op professionele meesteressen. Om dezelfde reden kiezen sterke vrouwen een man die hen domineert in de slaapkamer.

Voor de overige stellen is liche SM gewoon een nieuwe manier om stimulatie en afwisseling in hun seksleven te brengen. SM en rollenspelen biedt ze iets nieuws zonder van partner te hoeven wisselen.

Bij rollenspelen hoort geen bondage, straf of pijn.

Bij bondage beperkt de ene partner de bewegingen van de andere door polsen en of enkels vast te binden met sjaaltjes, riemen of handboeien. De dominant plaagt de geliefde met als enig doel de diepe opwinding zo lang mogelijk in stand te houden. Ook hier wordt voor de onderdanige alle verantwoordelijkheid voor de seks uit handen genomen, is er geen verplichting tot wederkerigheid en kan er psychische verlichting worden bereikt voor schaamte over eigen genot.

Een erotisch pak slaag is precies zoals het klinkt : slaan ten behoeve van de sekuele bevrediging van beide geliefden. Binnen een rollenspel wordt het slaan soms gebruikt als erotische afstraffing.

 

 

 

Verlangt de vrouw naar onderdanigheid in de slaapkamer ?

 

Dit boek zet geen echte nieuwe tendens op gang op niveau van BDSM maar laat nog eens het stof opwaaien over thema's van fantasie, mentorschap en genot.

 

  • Ten eerste wil een bepaalde groep vrouwen misschien wel graag fantaseren en lezen over BDSM maar dit wil nog niet zeggen dat ze het echt aandurven of willen beleven. Het gaat erom hoe sterk hun verbeelding kan zijn. De miljoenen lezeressen lopen morgen heus niet aan de leiband van een industrieel en al zeker niet van hun man.
  • Het overgrote deel van de vrouwen wil controle loslaten, soms zelfs gedomineerd worden, als en slechts als hun tegenspeler het seksueel vakmanschap goed beheerst. Vrouwen die opkomen voor meer geraffineerdheid en variaties in het slaapkamer kunnen we bezwaarlijk onderdanig noemen.
  • Er is een toenemende tendens waarbij hoger opgeleide vrouwen en zij die te lang in de boeken zijn blijven hangen, hun heil zoeken bij een vertrouweling of een professionele gigolo om hen vooralsnog in de liefde in te wijden. Denk maar aan het 19de eeuwse fenomeen waarbij vaders hun zoon seksueel lieten inwijden bij een ervaren prostituee.
  • Tevens zet het boek het genot van de vrouw centraal, helpt vrouwen om meer op te komen voor hun seksuele noden en laat het besef groeien dat ze meer kwalitatieve inbreng van hun partner mogen eisen.   
  • Vrouwen kunnen tot inzicht komen dat een goed seksspel ook een aantal kwaliteiten vereist en dat het niet louter staat of valt bij romantiek. Het boek toont dat het samengaan van hard en zacht, van romantiek en kinky iets is dat vanilleseks je maar zelden langdurig kan brengen.
  • Ana Steele is in het boek minder onderdanig en naïef dan de ongenuanceerde commentatoren laten uitschijnen. Dat ze niet op haar mondje is gevallen, blijkt uit de hartverwarmende, levendige, intelligente en goedgeplaatste humor tussen het koppel. Ana heeft inzicht en voeling met de verknipte persoonlijkheidsstructuur van Christian en gaat in interactie met zijn psychiater. Bovendien voelt ze intuïtief aan wanneer de seksuele voorkeur van Christian koud en hardvochtig wordt en de BDSM-grenzen overschrijdt. Ze stopt dan ook onmiddellijk en consequent hun interactie. 
  • Het mag de aandachtige lezer niet ontgaan dat Ana gaandeweg ook hun samenspel gaat leiden.  Zoals het in een gezonde BDSM-relatie gebeurt, worden de rollen steeds weer omgekeerd.  

  

Bijgevolg is  het overduidelijk  dat Ana geen pleitbezorgster is voor een nieuwe generatie onderdanige vrouwtjes maar ze brengt vrouwen terug in contact met hun onderbuik en hun lichamelijke hunkering (innerlijke godin).

 

 

Wat mannen over dit boek moeten weten

 

Mannen die door hun vrouw aangespoord worden het boek ook te lezen mogen zich niet laten overdonderen door het financieel en potentieel vermogen van het nieuwe 'sekssymbool' van hun vrouw maar kunnen maar beter een aantal hints oppikken.

 

  • Als je bereid bent je door één of meerdere boekdelen te werken, krijgt je een inkijk in de vrouwelijke psyche en zal je tools vinden hoe je beter met haar, als seksueel wezen, kan omgaan.
  • Niettegenstaande de 50-tinten-hype blijft 'Vanavond niet, schat' nog altijd in haar woordenboek staan!  
  • Als belangrijkste hint willen jullie vrouwen of vriendinnen laten weten hoe intens ze hunkeren naar sensualiteit en een geladen sfeer waarin een romantisch samenspel met een zinnenprikkelende stevigere insteek jullie (terug) kan doen ontbranden. Het is gezamelijk en met overgave oversteken om je helemaal in elkaar te kunnen verliezen.    
  • Laat jullie ook niet verblinden door het laagje BDSM aan de oppervlakte. Gaandeweg gaat het boek heus niet meer over onderwerping en bondage maar wel over elkaar aanbidden en elkaars obsessie zijn.
  • Vrouwen willen dat jullie, uit vrije wil, van hen een hobby en een passie maken en als wat kinky inslag dit soms kan intensifiëren, is dat mooi meegenomen.
  • Leuke erotiek streeft geen perfectie na. Oorverdovende simultane multi-orgasmes zijn geen dagelijkse kost. Het is eerlijkheid en menselijkheid die intimiteit boeiend maakt en de erotiek naar een hoger plan kan tillen.
  • Valt jullie klaarkomen moeilijk te synchroniseren dan laat ik jullie nog even weten dat zij nog altijd liefst eerst over de rand worden geduwd.
  • Blijf sportief, wens je partner haar eigen Christian Grey toe en probeer er bij voorkeur zelf eentje te zijn. Als dat te hoog gegrepen is, doe haar dan de eerste drukken van deze trilogie cadeau ! 

 

 

 

 

 

 

Doe een vriend(in) een plezier met het doorsturen van deze Nieuwsbrief