Slaaphoudingen

Patricia Meyntjens

Levenswijzer: Slaaphoudingen


Hoe lig je (samen) in bed ?


Overdag spreek je met je lichaamstaal boekdelen, doe je dat 's nachts ook? De Amerikaanse psychiater Samuel Dunkell is de eerste die, na 25 jaar onderzoek, de 'nachtelijke taal van het lichaam' in kaart brengt. Volgens hem  worden onze levensdrama's tot uitdrukking gebracht met ons lichaam. Wij kunnen van ons slaapgedrag veel leren over onze sensitiviteit. Als je alleen slaapt, heb je misschien een bepaalde favoriete slaaphouding, maar als je samen in bed ligt, zul je je slaaphouding waarschijnlijk aanpassen aan de aanwezigheid van je partner. Hiermee ontpopt zich een prachtige vorm van communicatie. Omdat wij ongeveer één derde van ons leven slapend doorbrengen, is het voor iedereen van groot belang, meer te weten over zijn slaapgedrag en dat van zijn partner.


"Het is ontroerend te bedenken dat ons lichaam in een dichter en een danser verandert zodra wij de ogen sluiten"



Je individuele slaaphouding onthult je karakter


Uit de houding waarin je slaapt, valt het één en ander over je karakter te zeggen. Dunkell neemt enkele populaire slaapposities onder de loep en ontdekte dat bij elk van deze houdingen enkele uitgesproken karaktereigenschappen horen. Hier een kort overzicht.


Foetushouding


Dit is de meest voorkomende houding met de knieën opgetrokken en lichaam ineengerold tot een bal. Vaak ook nog met een kussen of knuffel in de armen om extra bescherming te geven. Maar liefst 41 % van de mensen slaapt in op de zij met de benen opgetrokken. Je kan ze karakteriseren (2 keer zoveel vrouwen) als "ruwe bolsters met een blanke pit". Ze lijken sterk en stoer maar zijn eigenlijk heel gevoelig. Je hebt wat tijd nodig om ze te leren kennen want bij de eerste ontmoeting zijn ze vaak een beetje verlegen. In het leven van overdag is er mogelijk ook eens sterke drang naar bescherming en behoefte aan een centrale kern waarrond het leven kan worden georganiseerd.


Semi-foetale houding : Hunkeraar


Er zijn 13 % hunkeraars ; ze liggen op hun zij, met de knieën gedeeltelijk opgetrokken maar met hun armen uitgestrekt naar voren, alsof ze iets of iemand willen vastpakken. Deze houding biedt warmte en bescherming en staat tegelijk grote beweeglijkheid toe. Personen die deze houding kiezen, tonen eenzelfde mate van praktische aanpassing aan de wereld. Zulke mensen zijn gewoonlijk vrij evenwichtig en zeker. Ze kunnen zich zonder al te veel moeite aanpassen aan de feitelijkheden van hun bestaan.  Ze zijn open en eenmaal een beslissing hebben genomen dan blijven ze daar ook bij.


Houtblok


Houtblokken liggen op hun zij, de armen en benen gestrekt langs het lichaam. Ongeveer 15 % van de mensen prefereert deze houding. Ze zijn sociaal, makkelijk in de omgang en willen graag aardig gevonden worden. Ze zijn goed van vertrouwen en soms een tikkeltje naïef.


Koninklijke rugslaper


Slaapt op de rug met de armen langs het lichaam. Ze voelen zich zeker, zijn vol zelfvertrouwen en bezitten een sterke persoonlijkheid. Ze zijn in staat de wereld en wat zij te bieden heeft te accepteren. Ze stellen zich dag en nacht open voor alles en voelen zich goed bij zowel geven als nemen.


Zeester


De zeester is een rugslaper met de armen naast het hoofd op het kussen. Zeesterren zijn sociale wezens, ze kunnen goed luisteren en zijn er voor je in momenten van nood. Het zijn goede vrienden die echter niet graag in het middelpunt van de belangstelling staan.


Buikslaper


Liggen op hun buik met hun armen naast hun hoofd op het kussen. Het zijn mensen die niet zo goed tegen kritiek kunnen en een hekel hebben aan extreme situaties. Ze tonen behoefte om in contact te blijven met, en te heersen over- een zo groot mogelijk deel van hun onmiddellijke omgeving. De buikligger doet een poging om de ruimte in bed te beheersen en vertoont een soortgelijke drang om de gebeurtenissen in zijn leven overdag de baas te zijn.


Goeling


Een goeling is een lang rond kussen met een katoenen sloop eromheen, dat in het Verre Oosten gebruikt wordt voor koeling. Hij wordt gewoonlijk languit op bed gelegd en de slaper omarmt hem als een slaappartner. Bij ons in het Westen gebruiken sommige singles hun kussen op gelijke wijze. Het omarmen van hun denkbeeldige partner geeft hen enige geborgenheid en troost.



Je slaaphouding onthult ook iets over je relatie

 

Als je samen in bed ligt, zal je je slaappositie aanpassen aan je partner. Hiermee ontpopt zich een prachtige vorm van communicatie. Als jij en je partner dicht bij elkaar liggen en veel knuffelen, kun je dat zeker zien als een teken van geluk. Je slaapt, je droomt, je bedrijft de liefde, je kruipt tegen elkaar. Samuel Dunkell gelooft dat slaaphoudingen zekere waarheden kunnen onthullen over jou en je relatie. Maar wat betekent het als jullie ieder de voorkeur geven aan de tegenoverliggende zijde van het bed - of zelfs aan een zee van ruimte? Als de jaren verstrijken kunnen er veranderingen en ontwikkelingen in onze slaaphoudingen plaatsvinden, maar ze blijven een afspiegeling van onze emotionele toestand. Hier geven we een overzicht van de lichaamstaal tussen de lakens.


De omstrengeling


Deze houding met de gezichten naar elkaar biedt de meeste intimiteit. De omstrengeling komt vooral voor tijdens het vurige begin van de liefde als de partners nog zo gek op elkaar zijn dat ze liefst zouden samensmelten of vlak na de liefdesdaad. Sommige stellen nemen deze houding jarenlang steeds opnieuw aan, tijdens bijzondere momenten van gedeelde vreugde. Sommige mensen weigeren deze houding op te geven. Zij kunnen erg afhankelijk zijn van elkaar; te verstrikt in elkaar om apart te slapen. Probeer de omstrengeling eens totdat één van jullie in slaap valt en kruip daarna in een voor jou prettigere positie.





Als lepeltjes


Dichtbij en veilig. Dit is een zeer gebruikelijke slaaphouding in de eerste drie tot vijf jaar van een relatie. Gewoonlijk is de man de "omhelzer". Als de vrouw de achterste positie inneemt, kan dat aanduiden dat ze de meer gevende partner is of dat ze speciale koestering nodig heeft. De lepelhouding biedt beide partners een maximale psychische nabijheid, hoewel de houding niet noodzakelijk een erotische betekenis hoeft te hebben.


Vele stellen ervaren de lepelhouding gewoonweg als een comfortabele, veilige "cocon". In het begin van een relatie kan deze houding voor een groot deel van de nacht worden aangenomen. Als de ene partner draait, volgt de ander en de houding wordt opnieuw aangenomen in tegenovergestelde positie. Als je al een poosje samenleeft, hoeft het niet te betekenen dat je deze nabijheid moet opgeven.



Dakpansgewijs


Eén van de partners, gewoonlijk de man, ligt met zijn gezicht omhoog in de "koninklijke positie". De vrouw ligt ook op haar rug, maar ligt met haar hoofd op zijn schouder. Zij toont zich hiermee de meer afhankelijke en inschikkelijke partner. Door naar de wereld te kijken vanuit hetzelfde perspectief als hij, ervaart zij een versterkt gevoel van kameraadschap en veiligheid.


Deze houding toont een grote mate van toewijding aan elkaar. De houding vaak favoriet in het begin van een relatie. Hierbij is een grote mate van wederzijds vertrouwen nodig. Je bent zo kwetsbaar als een schildpad op zijn rug en stelt je open voor allerlei manieren van aanraking.



De liefdeswieg


Dit is de meer versmolten versie van de dakpansgewijze houding. Je wordt hier meer vastgehouden in plaats van dat je slechts ondersteund wordt door een beschikbare schouder. Hierdoor voel je je de ontvanger van een royaal en liefdevol geschenk, vooral in een periode van crisis en behoefte aan speciale aandacht. Je ligt letterlijk onder de beschermende vleugel. Het is een zeer koesterende en ondersteunende houding.


Maar er is geen reden om te wachten op een crisis om deze houding uit te proberen. Ook hoeft het niet altijd de man te zijn die de beschermende schouder biedt.




Los verbonden


Als de liefde nieuw is zullen de partners vaak het genot van hun voorkeursslaaphouding opofferen aan de belonende intimiteit van het samen slapen. Na een jaar of vijf samenwonen voelen veel stellen zich zeker genoeg om een beetje meer ruimte - en comfort - toe te laten in hun bed. Vaak slapen zij verbonden, als lepeltjes, maar met een beetje meer ruimte tussen hen in.


De emotionele band wordt gewaarborgd door een aanrakende hand, knie of voet. Dit kan een manier van balanceren zijn tussen de behoefte aan ruimte en nabijheid. Het vermindert ook de seksuele druk. Het is een affectieve, niet-seksuele positie.




Voetje vrijen


Sommige stellen voelen zich niet op hun gemak bij voortdurend lichamelijk contact. Toch raken zij elkaar zo nu en dan aan, haast om te controleren of de ander er nog is. Het contact lijkt soms 'bij toeval' plaats te vinden. Zo kan je voet 'per ongeluk' tegen het been van de ander botsen. Hoewel zulk 'toevallig' contact er op zou kunnen duiden dat jij en je partner ambivalent zijn tot uiting van genegenheid of dit doelbewust nalaten - misschien na een ruzie - kan het ook juist een ontspannen kameraadschap weergeven.


In elkaar gehaakte voeten geven vertrouwdheid maar ook enige uitdaging weer - bijna als een geheime code. Het kan ook het gevoel van samenzijn waarborgen op momenten dat je niet met je lichaam tegen elkaar wilt liggen.



De Zen-positie


Naarmate de tijd verstrijkt in de relatie stijgt de behoefte aan privacy tijdens het slapen. Als de partners zich verzekerd voelen van elkaars nabijheid en de onderzoekende fase in de liefde voorbij is, ontstaat er een vernieuwd gevoel van individualiteit. Sommige stellen kopen in die periode steeds bredere bedden om in de behoefte aan ruimte bij beide partners te voorzien. Het bredere bed biedt de partners onafhankelijkheid en de vrijheid om weer in de geliefde slaaphouding, die zij als kind prefereerden, te gaan liggen.


Andere stellen vinden een compromis in de zen-positie: elkaar aanraken met de billen biedt lichaamscontact - en intimiteit - over een groot oppervlak zonder onderlinge versmelting. Het is als twee cirkels: afgescheiden maar overlappend. Deze positie biedt onderlinge onafhankelijkheid maar toch verbondenheid: alleen, maar toch samen.


De achtervolging


Slaaphoudingen kunnen een weerspiegeling zijn van de onderlinge verhoudingen overdag. Zo gaan onenigheden en verzoeningen 's nachts gewoon verder. Na een ruzie tussen de partners kan de man zich naar de uiterste kant van het bed manoeuvreren met zijn rug naar haar toe. Dr. Dunkell noemt dit een "bevriezingsmanoeuvre". De vrouw kan hem dan volgen en zich tegen hem aan vleien om het weer goed te maken. Soms wordt een meningsverschil tijdens het slapen opgelost: er hoeft geen woord gewisseld te worden.


De boodschap van degene die zich terugtrekt is niet altijd helder. De partner die afstand neemt wil misschien juist achtervolgd worden. Zijn of haar afstandelijkheid wordt dan een uitnodiging. Neem jij het initiatief om dichterbij te komen? Het kan ook zijn dat je partner moe is en alleen gelaten wil worden of geen lichamelijke intimiteit wil toelaten.



Als je partner zich terugtrekt op het uiteinde van het bed is het verleidelijk om dit uit te leggen als afwijzing.  Maar er bestaat geen 'goede' of 'slechte' slaaphouding binnen een relatie. Hoewel elke afwijking van het normale een indicatie van een probleem zou kunnen zijn, moet je in elke relatie elkaars zwaktes en behoeftes leren kennen.


Let wel op als jij of je partner te lang in een wel zeer vreemde positie slaapt ; bijvoorbeeld waarbij je half van het bed afglijdt (krab), de uiterste kanten van het bed vastgrijpt of met het hoofd aan het voeteneind belandt.  Jij of je partner kunnen uiting geven aan een onbewuste behoefte om van elkaar of uit de relatie weg te vluchten. Als je denkt dat dit zo is, kun je het best uitzoeken wat zich onder de oppervlakte van je relatie afspeelt.


Tracht te achterhalen wat de reden van het plotselinge terugtrekgedrag kan zijn. Is dat woede, verdriet of angst? Het is best mogelijk dat je partner door een moeilijke tijd gaat, maar troost en ondersteuning zijn dan niet altijd op zijn plaats. Sommige mensen hebben eerder wat ruimte nodig of willen liever even alleen zijn. Vergeet niet de mogelijkheid dat hij of zij gewoon behoefte heeft aan een goede nachtrust in plaats van te moeten luisteren naar jouw gesnurk, gepuf of tandengeknars.


Wees niet te snel met je interpretaties: als er overdag en 's nachts geen andere tekens van onvrede zijn, hoef je je nog niet veel zorgen te maken.


                               Soms willen we ruimte, soms willen we nabijheid...


naar : Dunkell, Samuel Slaaphoudingen. De slaaptaal van het lichaam. Meulenhoff